poniedziałek, 19 września 2016

Wykopki i zbiory


W Ostoi od samego początku eksperymentuję z metodami uprawy ziemniaków. Głównym celem eksperymentów jest dobranie takiej metody, która wymaga jak najmniej pracy, zabiegów, podlewania, a jednocześnie daje w miarę dobre plony, przy czym ziemniaki mają być zdrowe i smaczne. Twórca permakultury Bill Mollison pisał kiedyś, że ziemniaki można ułożyć na betonie, przykryć słomą, od czasu do czasu podlewać, a na koniec sezonu zebrać. Paul Gautschi z kolei uprawia swoje ziemniaki pod grubymi warstwami zrębki, zaglądając do nich raz w troku - dzień zbioru jest również dniem sadzenia - po prostu kilka zostawia pod zrębką na przyszły rok.

O tym, że testuję metodę Paula Gautschi pisałem jakiś czas temu, pisałem również o uprawie w workach, oraz w tak zwanych wieżach ziemniaczanych. W tym roku do wszystkich tych metod dołączyłem jeszcze metodę podobną do opisywanej przez Mollisona, ale z uwagi na brak nawierzchni betonowych w Ostoi, ziemniaki umieszczone zostały po prostu na powierzchni gleby - na suchym, zbitym piachu podwórka. Przykryte zostały słomą i może ze dwa-trzy razy w ciągu sezonu obficie podlane. I właśnie ta metoda w tym roku okazała się najlepsza - wymagała najmniej pracy, najmniej podlewania, a zbiór polegał po prostu na uniesieniu warstw słomy i zebraniu czyściutkich ziemniaczków z powierzchni ziemi. Ładnie się udały zarówno ziemniaki "tradycyjne", jak i fioletowe, które pierwszy raz w tym roku uprawiałem. Warto się do uprawy ziemniaka przyłożyć, bo nic tak nie cieszy, jak własne ziemniaczki obtoczone we własnych ziołach, upieczone  na własnym drewnie we własnym piecu.

Skoro już jesteśmy przy dziwnych roślinach jakimi niewątpliwie są fioletowe ziemniaki, to równie dziwny jest fasolnik chiński - roślina motylkowa o niezwykle długich strąkach wypełnionych małymi nasionami. Strąki ugotowane mogą stanowić "roślinne spaghetti", starsze strąki można łuskać i wykorzystywać kulinarnie ziarenka. Fasolnik wiąże azot z powietrza, użyźnia więc glebę, a jedyną niedogodnością jest to, że jest rośliną ciepłolubną i w Ostoi udaje się tylko z rozsady. Dotychczasowe próby wysiania go do gruntu aby towarzyszył innym roślinom w polikulturze  jako pnącze całkowicie zawiodły.

Nie samymi ziemniakami człowiek żyje, zbieram więc ostatnie ogórki, melony i na nowo owocujące truskawki. Powoli zaczynają być gotowe do zbioru kabaczki i cukinie. Trwa pomidorowe szaleństwo, tylu pomidorów, ile w tym roku jeszcze nigdy nie było. Jestem dosłownie zasypany małymi pomidorkami koktajlowymi. Duże pomidory powoli się kończą, jeszcze tylko najpóźniejsze odmiany próbują dojrzeć. W swojej nadgorliwości zabiłem niestety kilka krzaków, obcinając zbyt wiele liści od dołu, tam jednak, gdzie zrobiłem to poprawnie, nie ma juz prawie niedojrzałych owoców.

Na największym talerzu jaki mam mieszczą się średnio dwa plasterki pomidorowego szczęścia. Z takich właśnie okazów wybieram nasiona. Dwa dni fermentują w wodzie aby ułatwić pozbycie się galaretowatej osłonki, a następnie płukane są na sitku zimną wodą, i suszone. O ile w tym roku niemal wszystkie nasiona pomidorów pochodziły spoza Ostoi, o tyle na przyszły rok planuję skorzystać wyłącznie z tego, co sam teraz zbiorę. Dotyczy to zresztą nie tylko pomidorów, ale i innych roślin, ze szczególnym uwzględnieniem strączkowych. Zbiory nasion to najważniejsze ze zbiorów, to akt optymizmu i inwestycja w przyszłość, w następny udany rok.

12 komentarzy:

  1. Ja w tym roku małe poletko ziemniaczków zasadziłem (3m2), i zebrałem z tego 15 kg. Zasadziłem tradycyjnie w ziemi, potem dorzucałem systematycznie na wierzch ściętą trawę, którą sąsiad odkładał po pielęgnacji swojego trawnika pod płotem.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. To świetna metoda, pod warunkiem, że ma się trawnik (lub sąsiada, który ma) :) W Ostoi nie ma trawników. Można by kosić łąkę i znosić ściętą zielonkę, ale to już dodatkowe zajęcie, a celem eksperymentu jest raczej uprawa "bezobsługowa".

      Usuń
  2. Chętnie wypróbowałabym wszystkie te "ziemniaczane" metody,bo na 20 -arowej działce miejsce by się znalazło, ale boję się, że pomidory załapią zarazę ziemniaczaną. Pani Kasia Bellingham, u której byłam, polecała uprawę ziemniaków wczesnych. Potem jednak mówiła w swojej audycji radiowej, że pomidory chorowały. Widzę, że u Pana plony wydały obie rośliny.Czy stosował Pan jakieś naturalne metody ochrony?

    OdpowiedzUsuń
  3. Nie stosowałem nic poza cotygodniowym usuwaniem dolnych liści na krzakach pomidorów w miarę ich wzrostu. Kilka razy w sezonie opryskałem cały ogród rozcieńczoną gnojówką z pokrzyw i żywokostu, ale trudno to uznać za zabieg ochronny, raczej wzmacniający.

    OdpowiedzUsuń
  4. A ta slome dokladales w miare wzrostu ziemniakow czy od razu gruba warstwa? Wiatr nie wywiewal? Piekne zbiory :)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. W uprawie na glebie słomę ułożyłem bardzo grubo tylko raz, na grządkę położyłem wzdłuż trzy kije, nie było problemu z rozwiewaniem słomy. Przy uprawie w workach lub w wieżach słomę dokłada się za każdym razem, gdy łodygi wyrosną 30-40 cm ponad nią. Dokłada się tyle, aby wystawały 10-15 cm.

      Usuń
  5. "Pomidorowe szczęście" - jakie cudne wyrażenie! A zbiory też przepiękne!

    Co do zbierania nasion, o ile dobrze pamiętam, Sepp Holzer zbierał je nie z najbardziej dorodnych owoców, a z rośliny, która wyrosła w najbardziej niesprzyjających warunkach. Nie wiem, która metoda lepsza. Niestety, nie mam ogrodu. Miałam pomidora w doniczce i chciałam go przezimować, ale umarł w środku zimy z powodu zbyt małej (16 cali) donicy. W tym roku mam nowego, posadzę go w worku (SmartPot), który nie jest zwężany ku dołowi, będzie więc znacznie więcej miejsca na korzenie.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Można, a nawet trzeba, prowadzić selekcję wielokierunkową, jednoi nie wyklucza drugiego. Jednakże, inaczej się selekcjonuje w ogrodzie przy domu, a inaczej w leśnym ogrodzie w górach jak u Seppa. Pomidory występują w dwóch głównych typach "indeterminate" - rosnące nieustannie i "determinate" - kończące wzrost i zamierające. Do przezimowania nadają się tylko odmiany z tej pierwszej grupy.

      Usuń
  6. Nie wiedziałam, że determinate nie nadają się do przezimowania. Mam teraz semi-determinate, za rok dam znać o rezultacie.

    Czy mrówki lub termity nie zadomowiły się w tym stosie słomy, którym przykryte były ziemniaki?

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Kostki słomy są okupowane przez jaszczurki, które nie dają się w nich zagnieździć żadnym owadom. Dopiero pod kostkami kwitnie życie, ale pożyteczne, masa dżdżownic i innych organizmów.

      Usuń
  7. Jakie gatunki dużych pomidorów Pan poleca? Jestem tuż przed zakupem nasion i chciałabym kupić naprawdę sprawdzone odmiany.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Nie jest to proste pytanie - w każdych warunkach inne odmiany się sprawdzą. Każdy lubi inne pomidory, a różnice w smaku między odmianami są kolosalne. Jeden lubi odmiany samokończące, inny o ciągłym wzroście itp. Co roku sadzę kilkadziesiąt odmian i nie mam stałych faworytów. Odpowiem więc tak: w roku 2021 najlepiej sprawdziły się u mnie Raf, Black from Tula, Chocolate Stripes Slicing i Duma Syberii, co nie znaczy, że szereg innych odmian był zły.

      Usuń